Chleb orkiszowy na zakwasie
1 godz.
1 bochenek
Foto: Fabiomax, AdobeStock
Chleb orkiszowy na zakwasie to pieczywo z wyrazistym smakiem i aromatem. Jest to doskonała propozycja na śniadanie lub jako dodatek do obiadu, a także jako przekąska na każdą porę dnia. Od lat piekę chleby na zakwasie i muszę przyznać, że orkiszowy to jeden z moich ulubionych. Jego delikatna słodycz i chrupiąca skórka zawsze zachwycają moich bliskich. To przepis, który dopracowałam przez lata, testując różne proporcje i techniki, aby uzyskać idealny bochenek, który zawsze się udaje. Ten chleb równie dobrze można zrobić na zakwasie żytnim, jak i orkiszowym!
Kaloryczność: 190 kcal w 100 g.
Składniki na domowy chleb orkiszowy
- Mąka orkiszowa - 500 g
- Woda (ciepła) - 400 ml
- Zakwas (żytni lub orkiszowy, aktywny) - 200 g
- Ziarna, pestki, nasiona (słonecznik) - 1/2 szklanki
- Cukier - 1 łyżeczka
- Sól - 1,5 łyżeczki
- Olej - do wysmarowania formy
Jak upiec chleb orkiszowy na zakwasie
Do miski włóż zakwas, 250 g mąki orkiszowej oraz 200 ml ciepłej wody i dokładnie wymieszaj. Przykryj ściereczką lub folią spożywczą i odstaw w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Zaczyn powinien rosnąć przez 8-12 godzin, tak więc możesz go przygotować wieczorem.
Pamiętaj, że kluczem do udanego chleba na zakwasie jest aktywny zakwas. Jeśli Twój zakwas nie jest wystarczająco silny, chleb może nie wyrosnąć tak, jak powinien. Zawsze sprawdzam jego aktywność, dodając łyżeczkę do szklanki wody - jeśli pływa, jest gotowy do użycia. Ciepła woda jest tu niezwykle ważna, ponieważ aktywuje drożdże w zakwasie, co przyspiesza proces fermentacji. Idealna temperatura to około 35-40 stopni Celsjusza. Jeśli masz wątpliwości, użyj termometru kuchennego. Miska powinna być na tyle duża, aby zaczyn miał miejsce do podwojenia swojej objętości. Zawsze przykrywam miskę folią spożywczą, aby zapobiec wysychaniu powierzchni zaczynu, co mogłoby zahamować jego wzrost. Jeśli nie masz folii, wilgotna ściereczka też się sprawdzi, ale upewnij się, że jest dobrze wyciśnięta.
Pamiętaj, że kluczem do udanego chleba na zakwasie jest aktywny zakwas. Jeśli Twój zakwas nie jest wystarczająco silny, chleb może nie wyrosnąć tak, jak powinien. Zawsze sprawdzam jego aktywność, dodając łyżeczkę do szklanki wody - jeśli pływa, jest gotowy do użycia. Ciepła woda jest tu niezwykle ważna, ponieważ aktywuje drożdże w zakwasie, co przyspiesza proces fermentacji. Idealna temperatura to około 35-40 stopni Celsjusza. Jeśli masz wątpliwości, użyj termometru kuchennego. Miska powinna być na tyle duża, aby zaczyn miał miejsce do podwojenia swojej objętości. Zawsze przykrywam miskę folią spożywczą, aby zapobiec wysychaniu powierzchni zaczynu, co mogłoby zahamować jego wzrost. Jeśli nie masz folii, wilgotna ściereczka też się sprawdzi, ale upewnij się, że jest dobrze wyciśnięta.
Pozostałą mąkę i wodę oraz cukier, sól i słonecznik wymieszaj ze sobą. Zamiast słonecznika można użyć innych ziaren lub nasion. Dodaj wyrośnięty zaczyn i wyrób do połączenia się składników. Ponownie przykryj i odstaw na 1 godzinę.
W tym etapie możesz śmiało eksperymentować z dodatkami! Ja często dodaję mieszankę ziaren - siemię lniane, pestki dyni, a nawet trochę sezamu. Pamiętaj, że ziarna dodają nie tylko smaku, ale i wartości odżywczych. Mieszaj składniki tylko do połączenia, nie musisz długo wyrabiać ciasta. Orkisz nie lubi intensywnego zagniatania, ponieważ ma delikatniejszy gluten niż pszenica. Nadmierne wyrabianie może sprawić, że chleb będzie zbity i twardy. Po połączeniu składników ciasto będzie dość luźne i klejące - to normalne dla chleba orkiszowego. Przykrycie ciasta na kolejną godzinę pozwala na rozpoczęcie drugiego etapu fermentacji, co buduje strukturę i smak chleba.
W tym etapie możesz śmiało eksperymentować z dodatkami! Ja często dodaję mieszankę ziaren - siemię lniane, pestki dyni, a nawet trochę sezamu. Pamiętaj, że ziarna dodają nie tylko smaku, ale i wartości odżywczych. Mieszaj składniki tylko do połączenia, nie musisz długo wyrabiać ciasta. Orkisz nie lubi intensywnego zagniatania, ponieważ ma delikatniejszy gluten niż pszenica. Nadmierne wyrabianie może sprawić, że chleb będzie zbity i twardy. Po połączeniu składników ciasto będzie dość luźne i klejące - to normalne dla chleba orkiszowego. Przykrycie ciasta na kolejną godzinę pozwala na rozpoczęcie drugiego etapu fermentacji, co buduje strukturę i smak chleba.
Formę do pieczenia chleba wysmaruj olejem, przełóż do niej ciasto, przykryj ściereczką i odstaw na kolejną 1 godzinę do wyrośnięcia.
Wybór odpowiedniej formy jest kluczowy. Ja najczęściej używam keksówki o wymiarach około 25x10 cm. Ważne jest, aby dokładnie wysmarować formę olejem, a nawet posypać odrobiną mąki, aby chleb nie przywarł. Możesz użyć oleju rzepakowego, słonecznikowego, a nawet oliwy z oliwek, jeśli lubisz jej delikatny smak. Delikatnie przełóż ciasto do formy, starając się nie naruszyć pęcherzyków powietrza, które powstały podczas wcześniejszego wyrastania. To właśnie te pęcherzyki odpowiadają za puszystość chleba. Ponowne przykrycie i odstawienie ciasta to ostatni etap wyrastania, który sprawi, że chleb będzie pięknie wyrośnięty i lekki. Jeśli w Twojej kuchni jest chłodno, możesz postawić formę w lekko nagrzanym (ale wyłączonym!) piekarniku, aby przyspieszyć proces.
Wybór odpowiedniej formy jest kluczowy. Ja najczęściej używam keksówki o wymiarach około 25x10 cm. Ważne jest, aby dokładnie wysmarować formę olejem, a nawet posypać odrobiną mąki, aby chleb nie przywarł. Możesz użyć oleju rzepakowego, słonecznikowego, a nawet oliwy z oliwek, jeśli lubisz jej delikatny smak. Delikatnie przełóż ciasto do formy, starając się nie naruszyć pęcherzyków powietrza, które powstały podczas wcześniejszego wyrastania. To właśnie te pęcherzyki odpowiadają za puszystość chleba. Ponowne przykrycie i odstawienie ciasta to ostatni etap wyrastania, który sprawi, że chleb będzie pięknie wyrośnięty i lekki. Jeśli w Twojej kuchni jest chłodno, możesz postawić formę w lekko nagrzanym (ale wyłączonym!) piekarniku, aby przyspieszyć proces.
Rozgrzej piekarnik do 200 stopni, włóż formę z ciastem i piecz przez 40-50 minut. Zawsze rozgrzewam piekarnik z wyprzedzeniem, aby osiągnął stabilną temperaturę. Początkowe pieczenie w wysokiej temperaturze pomaga stworzyć chrupiącą skórkę. Po około 15-20 minutach możesz zmniejszyć temperaturę do 180 stopni, aby chleb dopiekł się równomiernie w środku. Czas pieczenia może się różnić w zależności od piekarnika, dlatego zawsze sprawdzam chleb patyczkiem - jeśli wyjdzie suchy, chleb jest gotowy.
Po upieczeniu wyjmij chleb z formy i ostudź na kratce. Chociaż pokusa jest wielka, aby od razu go pokroić, polecam poczekać, aż całkowicie ostygnie. Wtedy jego struktura się ustabilizuje, a smak będzie pełniejszy.
Chleb orkiszowy najlepiej smakuje świeży, ale jeśli zostanie, możesz przechowywać go w lnianym woreczku lub owiniętego w czystą ściereczkę, w temperaturze pokojowej, przez 2-3 dni. Można go również zamrozić w plastrach i rozmrażać w tosterze - to świetny sposób na świeży chleb każdego ranka!
Po upieczeniu wyjmij chleb z formy i ostudź na kratce. Chociaż pokusa jest wielka, aby od razu go pokroić, polecam poczekać, aż całkowicie ostygnie. Wtedy jego struktura się ustabilizuje, a smak będzie pełniejszy.
Chleb orkiszowy najlepiej smakuje świeży, ale jeśli zostanie, możesz przechowywać go w lnianym woreczku lub owiniętego w czystą ściereczkę, w temperaturze pokojowej, przez 2-3 dni. Można go również zamrozić w plastrach i rozmrażać w tosterze - to świetny sposób na świeży chleb każdego ranka!
Masz w ulubionych
Dodaj do ulubionych
/ 5 ()
Author przepisu:
- odkrywczyni smaków z różnych zakątków świata z ponad 14-letnim doświadczeniem kulinarnym. Jej wiedza jest wynikiem intensywnego samokształcenia i pasji do eksplorowania międzynarodowych kuchni. Opublikowała ponad 250 przepisów na smakota.pl po dokładnej weryfikacji. Specjalizuje się w adaptowaniu tradycyjnych przepisów na potrzeby domowej kuchni, oferując praktyczne wskazówki i przystępne wyjaśnienia. Jej przepisy i porady kulinarne są regularnie wykorzystywane przez ponad 42 000 czytelników miesięcznie.
Opinie i pytania
Wypróbowałeś ten przepis? Podziel się swoim wrażeniem lub zapytaj o radę!
